از ۱۵ آذر ۱۴۰۴، بنزین در ایران رسماً سه‌نرخی شد و نرخ سوم با سازوکار «بازبینی فصلی» وارد بازی شد. این تغییر فقط یک عدد جدید روی تابلوی پمپ‌بنزین نیست، بلکه نشانه اعتراف دولت به بن‌بست مدل «خرید محبوبیت با انرژی ارزان» است. این مقاله نشان می‌دهد نظام سه‌نرخی چگونه به سه ناترازی بزرگ (بنزین، بودجه، صندوق‌ها) گره خورده، چه سناریوهایی پیش‌روی اقتصاد و جامعه قرار می‌دهد و کدام طبقات هزینه اصلی این جراحی را می‌پردازند.

ادامه مطلب

تورم در ایران فقط یک پدیده‌ی اقتصادی نیست؛ بازتاب فروپاشی نهادی و بحران اعتماد میان دولت و مردم است. مهران فتحی در این مقاله، با اتکا به نظریه‌ی «سلطه مالی»، ناترازی بانکی، پولی‌سازی کسری بودجه و دلاریزه‌شدن جامعه را به‌عنوان حلقه‌های یک زنجیره‌ی خودتولیدگر توضیح می‌دهد. او در پایان تأکید می‌کند که مهار تورم، از بازسازی اعتماد آغاز می‌شود، نه از تغییر نرخ بهره.

ادامه مطلب

اصلاح قیمت سوخت در ایران فقط یک تصمیم قیمتی نیست؛ موجی از بازتخصیص سود و هزینه را در صنایع مختلف ایجاد می‌کند. این مقاله با تفکیک اثر بودجه‌ای، پولی، رفتاری و ریسک سیاسی نشان می‌دهد چرا پالایشی‌ها تنها در صورت تغییر فرمول تسویه سود می‌سازند و چرا صنایع انرژی‌بر بیشترین آسیب‌پذیری را دارند. تحلیل سناریوها، فرصت‌های رشد در زنجیره CNG و پیامدهای تورمی نیز بررسی شده است.

ادامه مطلب

تورم مزمن در ایران دیگر یک خطای سیاست پولی ساده نیست؛ صورت‌بندی مالی بحرانی عمیق در حکمرانی است. این متن با تکیه بر مفهوم «سلطه مالی» نشان می‌دهد چگونه دولت، بانک مرکزی و بانک‌های خصولتی در چرخه‌ای از کسری بودجه، خلق اعتبار رانتی، شوک‌های ارزی و تحریم‌ها، تورم را به نهاد پایدار زندگی مردم تبدیل کرده‌اند. در ادامه، نقشه راهی برای شکستن این چرخه از مسیر اصلاح بودجه، بازسازی سیاست پولی، تقویت نهادهای ناظر و پیوند با اقتصاد جهانی پیشنهاد می‌شود.

ادامه مطلب