بیت‌کوین در آستانه چرخش بزرگ

بیت‌کوین در آستانه چرخش بزرگ
بیت‌کوین پس از سقوط ۳۰ درصدی وارد یک تغییر رژیم شده است؛ از فروپاشی روایت «طلای دیجیتال» تا نقش ETFها در تبدیل آن به پول داغ و وابستگی کامل به چرخه نقدینگی وال‌استریت. این مقاله با رویکرد اقتصاد سیاسی، موتورهای سقوط، پارادوکس Safe Haven و سناریوهای پیش‌روی بیت‌کوین را کالبدشکافی می‌کند.
ادامه مطلب

مرگ بازار و ظهور فئودالیسم دیجیتال

مرگ بازار و ظهور فئودالیسم دیجیتال
این مقاله نشان می‌دهد چرا ساختار اقتصادی امروز دیگر شبیه سرمایه‌داری رقابتی نیست و چگونه پلتفرم‌های دیجیتال با تکیه بر داده، زیرساخت ابری و قدرت الگوریتمی، به «اربابان جدید» تبدیل شده‌اند. از مرگ مکانیسم بازار و جایگزینی الگوریتم‌ها به‌جای کشف قیمت، تا قدرت فراملی اپل و آمازون و مدل جدید ارزش‌گذاری وال‌ستریت—این مقاله کالبدشکافی دقیقی از ظهور فئودالیسم دیجیتال و پیامدهای سیاسی، اقتصادی و دموکراتیک آن ارائه می‌دهد.
ادامه مطلب

آینده طلا در اقتصاد سیاسی جهان با محوریت ایران

آینده طلا در اقتصاد سیاسی جهان با محوریت ایران
مقاله نشان می‌دهد چرا طلا در حال تبدیل شدن به شاخص بی‌اعتمادی جهانی است. سه نیروی کلیدی—بازده واقعی، بحران بدهی آمریکا و ژئوپلیتیک—روند قیمت جهانی طلا را شکل می‌دهند. سناریوهای ۳۸۰۰ تا ۸۰۰۰ دلاری طلا و اثر آن بر بازار ایران بررسی شده و توضیح داده می‌شود چرا در ایران وزن نرخ ارز در قیمت طلا بسیار بیشتر از اونس جهانی است.
ادامه مطلب

پیامدهای نشست شورای حکام بر اقتصاد و بازارهای مالی ایران

پیامدهای نشست شورای حکام بر اقتصاد و بازارهای مالی ایران
این مقاله توضیح می‌دهد نشست شورای حکام چگونه پنج کانال انتقال ریسک—انتظارات، بازار ارز، بودجه، تجارت خارجی و جریان سرمایه—را فعال می‌کند. اثر آن بر دلار، طلا، بازار سرمایه و چشم‌انداز اقتصاد ایران در قالب سه سناریوی اصلی تحلیل شده است.
ادامه مطلب

سوسیالیسم در انتخابات و پس از آن

سوسیالیسم در انتخابات و پس از آن
این مقاله توضیح می‌دهد که سوسیالیسم انتخاباتی نه بازگشت مارکسیسم، بلکه واکنش نظام لیبرال به بحران مشروعیت است. مهران فتحی با تحلیل اقتصاد جهانی، از نظریه‌های پیکتی و میلانویچ تا پروژه BEPS در OECD، نشان می‌دهد که چپ جدید بدون اصلاح نهادی نمی‌تواند عدالت را به کارآمدی پیوند دهد. راه‌حل پیشنهادی او، سوسیال‌دموکراسی ۲.۰ است؛ مدلی مبتنی بر مالیات بر داده، شفافیت جهانی و عدالت مالیاتی دیجیتال.
ادامه مطلب

جنگ تجاری؛ وابستگی متقابل سلاح‌سازی‌شده میان چین و آمریکا

جنگ تجاری؛ وابستگی متقابل سلاح‌سازی‌شده میان چین و آمریکا
این مقاله با تکیه بر نظریه «وابستگی متقابل سلاح‌سازی‌شده» توضیح می‌دهد چگونه شبکه‌های اقتصادی و زنجیره‌های تأمین جهانی به ابزار فشار ژئوپلیتیکی میان چین و آمریکا تبدیل شده‌اند. مهران فتحی در این تحلیل نشان می‌دهد که جنگ تجاری، آغاز نظم جدیدی است که در آن کارایی اقتصادی جای خود را به انعطاف‌پذیری و امنیت داده است.
ادامه مطلب

از برتون‌وودز تا نظم پترو‌دلار بازخوانی هژمونی دلار در چهار پرده از برتون‌وودز تا نظم پسادلاری

از برتون‌وودز تا نظم پترو‌دلار بازخوانی هژمونی دلار در چهار پرده از برتون‌وودز تا نظم پسادلاری
از کنفرانس برتون‌وودز تا جنگ‌های مالی قرن بیست‌ویکم، این مقاله روایت شکل‌گیری و افول هژمونی دلار را دنبال می‌کند؛ تحلیلی از نظم پترو‌دلار، امتیاز گزاف آمریکا و آینده نظام پولی جهانی.
ادامه مطلب

تئوری‌های اقتصاد جهانی

تئوری‌های اقتصاد جهانی
این مقاله با نگاهی تحلیلی به تاریخ اندیشهٔ اقتصادی، از مالتوس تا رومر، نشان می‌دهد که مسئلهٔ اصلی بشر نه کمبود منابع، بلکه ناتوانی در سازمان‌دهی نهادهاست. مهران فتحی استدلال می‌کند که بحران جهانی امروز، تداوم همان «لحظهٔ مالتوسی» است؛ اما این بار نه از زمین و غله، بلکه از ظرفیت نهادی دولت‌ها. مقاله، در پایان، با مقایسهٔ شمال و جنوب جهانی، شکاف میان جمعیت و نهاد را به‌عنوان خط گسل اصلی آیندهٔ اقتصاد جهانی معرفی می‌کند.
ادامه مطلب

ماشه روی شقیقه اقتصاد ایران

ماشه روی شقیقه اقتصاد ایران
این مقاله اثر فعال‌سازی مکانیسم ماشه را بر اقتصاد ایران از دو منظر بررسی می‌کند: شوک‌های کوتاه‌مدت—افزایش نرخ ارز، جهش تورم، کاهش صادرات نفت و تشدید ریسک کشوری—و پیامدهای بلندمدت شامل رکود ساختاری، کاهش سرمایه‌گذاری خارجی و تغییر جهت‌گیری ژئوپلیتیکی منطقه. همچنین سه سناریوی آینده، از تشدید بحران تا بازگشت به مذاکره، تحلیل شده است.
ادامه مطلب

تاثیر تفاهم کوتاه‌مدت ایران و آژانس بر متغیرهای کلان اقتصادی

تاثیر تفاهم کوتاه‌مدت ایران و آژانس بر متغیرهای کلان اقتصادی
این مقاله توضیح می‌دهد تفاهم ایران و آژانس چگونه یک شوک مثبت موقت در بازار ارز و سرمایه ایجاد کرد، اما به دلیل ماهیت مشروط و نزدیک بودن ضرب‌الاجل مکانیزم ماشه، نمی‌تواند روندهای کلان اقتصادی را تغییر دهد. واکنش آنی دلار، واگرایی صنایع بورسی، و سه سناریوی آینده اقتصاد ایران تحلیل شده است.
ادامه مطلب