جانشینی در جمهوری اسلامی: مهندسی مشروعیت، جنگ شبکه‌ها، و اقتصاد سیاسیِ گذار کنترل‌شده

جانشینی در جمهوری اسلامی: مهندسی مشروعیت، جنگ شبکه‌ها، و اقتصاد سیاسیِ گذار کنترل‌شده
مسئله جانشینی در جمهوری اسلامی وارد فاز «نیمه‌علنی و شبکه‌ای» شده است. این مقاله با انتقال تحلیل از سطح افراد به سطح سازوکارها، سه سرمایه مشروعیت فقهی، امنیتی و اجرایی را به‌عنوان ارزهای اصلی میدان جانشینی تعریف می‌کند. سپس نشان می‌دهد اقتصاد سیاسی رانت و منطق بیمه دارایی چگونه موتور پنهان ائتلاف‌های قدرت است. جنگ ۱۲ روزه ژوئن ۲۰۲۵ به‌عنوان شتاب‌دهنده این فرایند تحلیل می‌شود و در پایان، سه سناریوی اصلی آینده همراه با شاخص‌های هشدار زودهنگام ارائه می‌گردد.
ادامه مطلب

آناتومی بقا؛ نجات سیاسی با ابزار تورم در اقتصاد ایران

آناتومی بقا؛ نجات سیاسی با ابزار تورم در اقتصاد ایران
در اقتصاد ایران، تورم فقط نتیجه سیاست‌های غلط نیست؛ ابزار بقاست. این مقاله با نگاهی مقایسه‌ای میان بحران مالی ۲۰۰۸ و نجات‌های مکرر در ایران نشان می‌دهد که چگونه خلق پول، زیان نهادهای رانتی را به جامعه منتقل می‌کند. مهران فتحی در این تحلیل سه سازوکار اصلی—«پدر بدهکار»، «پارتی‌بازی مالی» و «هزینه وفاداری»—را در اقتصاد سیاسی بقا تشریح کرده و راه گذار از نجات سیاسی به پاسخگویی اقتصادی را ترسیم می‌کند.
ادامه مطلب

از بحران مؤسسات مالی تا ادغام بانک آینده

از بحران مؤسسات مالی تا ادغام بانک آینده
این مقاله با محوریت پرونده بانک آینده، نشان می‌دهد چگونه الگوی تکرارشونده «زیان خصوصی، نجات عمومی» از دوران مؤسسات مالی تا امروز، نظام بانکی ایران را به گروگان سلطه مالی و خلق پول پرقدرت تبدیل کرده است. با اتکا به صورت‌های مالی و داده‌های بانک مرکزی، سه سناریوی ادغام و اثر تورمی هر کدام بر پایه پولی برآورد شده و پیامدهایی چون تشدید اخلاق خطر، تضعیف اعتماد سپرده‌گذاران و انحراف مأموریت بانک مرکزی تبیین می‌شود. در پایان، بر لزوم استقرار چارچوب انحلال کنترل‌شده بانکی و شفافیت تصمیمات نجات مالی تأکید می‌گردد.
ادامه مطلب

بازارِ بی‌اختیار - اقتصاد سیاسیِ مالکیت و اسارت سرمایه در ایران

بازارِ بی‌اختیار - اقتصاد سیاسیِ مالکیت و اسارت سرمایه در ایران
بازار سرمایه ایران در ظاهر میدان رقابت است اما در واقع به شبکه‌ای از وفاداری نهادی بدل شده است. این مقاله با تحلیل داده‌های بورسی ۱۳۹۵ تا ۱۴۰۳ و چارچوب «تسخیر نهادی» نشان می‌دهد چگونه مالکیت سیاسی، سرمایه را از مسیر رشد به انباشت رانتی منحرف کرده است.
ادامه مطلب

نوشته های اخیر

دسته بندی ها